25-10-2022

Napędy 4x4 w samochodach Toyoty

8 segmentów i 6 różnych technologii
W swojej ofercie Toyota posiada 9 modeli z napędem 4x4 z 8 segmentów. Marka oferuje 6 różnych technologii napędzania obu osi, w tym hybrydowy napęd AWD-i, klasyczne mechaniczne układy 4x4 i sportowy system GR-FOUR. Tak szeroki wybór rozwiązań jest efektem wieloletniej produkcji aut terenowych, zaangażowania w rozwój nowych technologii zelektryfikowanych napędów i doświadczeń zdobywanych na torach wyścigowych i podczas rajdów.
  • Liczba pojazdów Toyoty z napędem na cztery koła rośnie z roku na rok. Gama samochodów 4x4/AWD obejmuje obecnie aż 9 modeli marki różniących się między sobą zarówno wielkością, charakterem i funkcją, jak i zastosowaną technologią napędową. Obecnie w ofercie Toyoty znajduje się aż 6 różnych technologii all wheel drive.

Elektryczne napędy AWD

  • Najczęściej stosowanym rodzajem napędu 4x4 w pojazdach Toyoty jest hybrydowy układ AWD-i. Jest on dostępny opcjonalnie w takich w modelach, jak Yaris Cross, Corolla Cross, RAV4. W RAV4 Plug-in Hybrid i Highlanderze stanowi on standardowe wyposażenie. 

    Jak jest zbudowany napęd AWD-i? Stanowi on połączenie układu hybrydowego napędzającego przednią oś oraz pracującego niezależnie od nich silnika elektrycznego przy tylnej osi. W układzie hybrydowym silnik benzynowy współpracuje z elektrycznym za pośrednictwem przekładni hybrydowej. Jednostka z tyłu pracuje niezależnie od nich i jest automatycznie uruchamiana przez komputer podczas ruszania, pokonywania zakrętów oraz na miękkim podłożu lub śliskiej nawierzchni. 

Zaletą tego rozwiązania jest utrzymanie bardzo niskiego zużycia paliwa, jak również błyskawiczne dołączenie napędu na tył w razie potrzeby oraz duże możliwości rozkładu siły napędowej między osiami.

Na masową skalę napęd AWD-i jest stosowany od prawie 10 lat. Posłużył on jako podstawa do stworzenia nowego elektrycznego napędu AWD, który został zastosowany w pierwszym bateryjnym modelu elektrycznym z linii bZ – Toyocie bZ4X. 

Mocniejsza, 218-konna wersja tego modelu ma po jednym silniku przy każdej osi, które tworzą elektronicznie sterowany układ AWD XMODE. Umożliwia on dostosowanie pracy napędu do różnych warunków, w tym do jazdy po śniegu i błocie, w głębokim śniegu i błocie (do 20 km/h) oraz w bardzo trudnych warunkach (do 10 km/h) z wykorzystaniem funkcji Grip Control. 

Klasyczne napędy 4x4

  • Zanim hybrydy stały się znakiem rozpoznawczym Toyoty, marka słynęła z produkcji niezniszczalnych samochodów terenowych. Produkowany od lat 70. XX wieku Land Cruiser i obecny na rynku od ponad pół wieku Hilux – to prawdziwe ikony off-roadu. Oba wykorzystują klasyczne, mechaniczne napędy 4x4, jednak o nieco różnych zasadach działania. 

    Toyota Land Cruiser korzysta ze stałego napędu 4x4 z reduktorem. Zastosowano w nim centralny mechanizm różnicowy (LSD Torsen®) z blokadą oraz tylny mechanizm różnicowy (LSD Torsen®). Jazdę w terenie może wspomagać m.in. układ zmiennej sztywności stabilizatorów (KDSS), pneumatyczne zawieszenie tylnej osi z regulacją prześwitu, system utrzymujący stałą prędkość w terenie (Crawl Control) czy system zmiennej charakterystyki napędu w zależności od terenu (Multi-Terrain Select).

Z kolei drugi model Toyoty – Hilux – podczas jazdy po asfalcie korzysta z napędu na tył, a przednia oś jest dołączana ręcznie. W trudnym terenie kierowca może włączyć też reduktor. Auto jest wyposażone w mechanizm różnicowy o ograniczonym poślizgu (LSD), blokadę tylnego mechanizmu różnicowego oraz system wspomagający pokonywanie podjazdów i wspomagający zjazd ze wzniesienia.

Warto tu wspomnieć o jeszcze jednym modelu wykorzystującym mechaniczny napęd 4x4 – RAV4. Pojazd ten w latach 90. XX wieku otworzył przed kierowcami aut osobowych nowe możliwości eksplorowania terenów z dala od asfaltu. Napęd 4x4 jest tu dostępny w konfiguracji z benzynowym silnikiem 2.0. Jego mechaniczny napęd z wałem napędowym przenoszącym moment obrotowy na tylną oś jest sterowany elektronicznie. Komputer dołącza tylne koła, by utrzymać trakcję na śliskiej nawierzchni, nierównościach, śniegu, piasku lub błocie, a także podczas ostrego pokonywania zakrętu.

Sportowy napęd GR-FOUR

  • GR-FOUR to układ napędowy, który powstał dzięki doświadczeniom Toyoty w motorsporcie. System zadebiutował w GR Yarisie, dla którego bezpośrednią inspiracją jest walcząca o zwycięstwo w aktualnym sezonie WRC Toyota GR Yaris Rally1. 

    Sterowany elektronicznie, stały układ napędu na wszystkie koła GR-FOUR z tylnym mechanizmem różnicowym, daje możliwość wyboru 3 trybów pracy:

    • Track – rozdziela moc 50:50 i jest odpowiedni do szybkiej jazdy,
    • Sport – moc dzielona jest w proporcjach 30:70, aby uzyskać charakterystykę auta z napędem na tył,
    • Normal – moc między przednią a tylną osią rozkłada się w proporcjach 60:40, wykorzystywany jest głównie podczas jazdy na co dzień. 
Opcjonalnie GR Yaris może otrzymać przedni i tylny dyferencjał Torsen LSD, który zapewnia większą przyczepność i lepsze właściwości jezdne na zakrętach.